"Cấp cứu trầm cảm" - Phao cứu sinh cho những người bị trầm cảm nặng

Hiện nay, các bệnh lý về tâm thần, nhất là bệnh trầm cảm có chiều hướng gia tăng. Theo thống kê, 30% dân số Việt Nam có rối loạn tâm thần, trong đó tỉ lệ trầm cảm chiếm 25%. Mỗi năm, số người tự sát do trầm cảm ở nước ta từ 36.000- 40.000 người. Số lượng người mắc bệnh này đang có chiều hướng gia tăng.

Bác sĩ Nguyễn Doãn Phương, Viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần - Bệnh viện Bạch Mai trả lời trên Báo Lao động, nếu trước đây chỉ có khoảng 20-30 bệnh nhân đến khám/ngày thì những năm gần đây, tỉ lệ bệnh nhân đến khám ngày càng tăng. Có ngày viện tiếp nhận khoảng 300 lượt bệnh nhân đến khám về các vấn đề tâm lý, tâm thần, trong đó có rất nhiều bệnh nhân ở lứa tuổi thanh - thiếu niên.

Dường như xã hội càng hiện đại thì căn bệnh trầm cảm càng gia tăng. Nếu không kịp thời điều trị, bệnh nhân dễ chuyển nặng, muốn tìm đến cái chết. Đã có rất nhiều vụ việc trầm cảm dẫn đến hậu quả thương tâm trong thời gian qua để lại nỗi đau khôn xiết cho người đi và người ở lại. Chính vì vậy, một đội ngũ trực để những người bị bệnh này kết nối bất cứ lúc nào chính là phao cứu sinh cho họ. Trung tâm cấp cứu 115 đang làm điều đó.

Báo điện tử VOV đăng tải câu chuyện, đầu tháng 9, tổng đài Trung tâm cấp cứu 115 TP.HCM tiếp nhận cuộc gọi từ một gia đình tại chung cư ở quận Tân Phú có người bệnh lên cơn kích động, đập phá đồ đạc, chửi bới, có ý định đe dọa tính mạng người nhà. 

Sau khi đánh giá tình trạng của bệnh nhân, ê-kip báo ngay đến Bệnh viện Tâm thần TP.HCM. Bác sĩ Bệnh viện Tâm thần nhận định, trường hợp này cần khống chế và tiêm thuốc an thần để bệnh nhân bớt kích động rồi đưa đến bệnh viện gấp. Lúc này, được sự đồng ý của gia đình, bác sĩ Nguyên gọi công an khu vực, cùng với sự trợ giúp của lực lượng bảo vệ chung cư, ê-kip nhanh chóng chuyển bệnh nhân đi cấp cứu.

“Với sự hỗ trợ của bảo vệ mình nhanh chóng khống chế được bệnh nhân, và chích thuộc an thần cho bệnh nhân. Sau khi bệnh nhân không bị kích động nữa mình kiểm ra toàn bộ để xem bệnh nhân có tự làm thương tích bản thân không hoặc trong quá trình khống chế có gây thương tích cho bệnh nhân không, rồi chuyển lên băng-ca và đưa vào Bệnh viện Tâm thần”, Bác sĩ Lê Bá Phước Nguyên kể lại.

Theo bác sĩ Nguyễn Duy Long, Giám đốc Trung tâm Cấp cứu 115, những bệnh nhân cần cấp cứu qua đường dây 115 chủ yếu là người có ý định hoặc đang thực hiện các hành vi tự sát; hoặc la hét, đập phá đồ đạc, tự làm đau bản thân và dọa giết những người xung quanh. Nhân viên y tế đã can thiệp kịp thời, giảm thiểu tối đa mức độ gây hại, cứu sống người bệnh sau đó xử trí theo quy trình, đưa đến Bệnh viện Tâm thần TP.HCM để thăm khám và điều trị. Hầu hết bệnh nhân cấp cứu được hỗ trợ kịp thời, điều trị và ổn định sau đó. Tuy nhiên, có 2 trường hợp khi người nhà phát hiện và gọi cấp cứu, bệnh nhân đã tử vong.

Nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ các chứng bệnh tâm thần tăng là do áp lực của cuộc sống hiện đại, nhiều người phải cố gắng xoay xở để thích nghi với xã hội. Đặc biệt, đại dịch COVID-19 mang đến những tác động tiêu cực hơn, khiến một số người không thể thích ứng và vượt qua khó khăn. Từ đó, họ phát sinh suy nghĩ và hành vi tự tử.

Sau gần 2 tháng triển khai mô hình “Cấp cứu trầm cảm”, đã có hàng chục ca cấp cứu được phối hợp thực hiện bởi Bệnh viện Tâm thần và Trung tâm Cấp cứu 115. Riêng tổng đài 19001267 của bệnh viện đã tiếp nhận hơn 200 cuộc gọi, tổng đài 115 tiếp nhận khoảng 30 cuộc gọi liên quan trầm cảm.

 “Chúng tôi đang dự tính tiến hành một số kỹ thuật cố định bệnh nhân, tại vì một số trường hợp bệnh nhân quá kích động thì phải biết cách cố định bệnh nhân rồi mới đưa vô bệnh viện được. Nếu mà cần thì sẽ sử dụng thuốc an thần. Rồi còn có những ca mà muốn tự tử bằng cách cắn lưỡi thì chúng ta cần ngáng lưỡi để cho ngăn cản ý định đó”, bác sĩ Vũ Kim Hoàn nói.

Chương trình “Cấp cứu trầm cảm” nằm trong lộ trình chăm sóc sức khỏe, tinh thần hậu COVID-19 cho người dân của Sở Y tế TP.HCM. Trong thời gian tới, nhằm tiếp tục phát huy kết quả ban đầu mà mô hình cấp cứu trầm cảm đã đạt được, Trung tâm cấp cứu 115 tiếp tục kết nối, chia sẻ và học tập kinh nghiệm với các chuyên gia Úc có nhiều kinh nghiệm trong hoạt động cấp cứu tâm thần. Đồng thời tập huấn chuyên đề cấp cứu rối loạn tâm thần cho mạng lưới 39 trạm cấp cứu vệ tinh ngoài bệnh viện.