Lạm dụng thuốc thải độc gan, có thực sự đem lại hiệu quả?

Ngày 23/11 tại Trung tâm y khoa Hòa Hảo, TP.HCM đã tiếp nhận trường hợp bệnh nhân mắc ung thư buồng trứng di căn. Được biết, bệnh nhân có dấu hiệu bệnh từ lâu nhưng không đi khám vì cho rằng bị táo bón là do độc tố ở ruột nên đi thải độc.

Sau một thời gian không thấy hiệu quả, bệnh nhân mới được người nhà đưa tới trung tâm khám bệnh. Kết quả khiến bệnh nhân bất ngờ đó là ung thư buồng trứng di căn ổ bụng, tràn dịch ổ bụng và khối u di căn cả lên gan. Các bác sĩ chuyển bệnh nhân sang Bệnh viện Ung bướu để tiếp tục theo dõi điều trị.

Bác sĩ Phan Xuân Trung cho biết, trong thời gian qua có nhiều người tự nhận mình là bác sĩ ghi lại các clip chia sẻ về thải độc, điều trị các bệnh khác nhau phát lên mạng xã hội.

Điều này vô cùng nguy hiểm vì nó ảnh hưởng tới người bệnh nếu làm theo các cách chữa bệnh này. Người bệnh có triệu chứng lại không đi khám mà chỉ lo thải độc gan, thận, ruột... chậm trễ đến cơ sở y tế khám có thể mất giai đoạn vàng điều trị bệnh.

• Có nhiều người cho rằng mùi hôi ở miệng, hơi thở có mùi là độc tố ở cơ quan tiêu hoá. Triệu chứng đau đầu rụng tóc, rối loạn kinh nguyệt là độc tố có trong máu.
• Yếu sinh lý, suy thận, rối loạn cương dương là do độc tố tích trong thận. Đau nhức xương khớp, tê bì chân tay là do độc tố tích trong xương.
• Mẩn ngứa, mề đay, mệt mỏi, chán ăn, chướng bụng là độc tố tích trong gan….

Liệu thải độc gan có an toàn?

Có nhiều phương pháp điều trị y tế cho các bệnh lý về gan nhưng không có bằng chứng nào cho thấy rằng các chương trình giải độc hoặc thuốc bổ gan có thể khắc phục tổn thương gan. Trên thực tế, các chất giải độc có thể gây hại cho gan của bạn nếu không được sử dụng đúng cách. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các tổn thương gan do thực phẩm chức năng và thảo dược đang ngày càng gia tăng. Với đủ những cách 'bắt bệnh' kèm theo các sản phẩm thải độc đi kèm khiến không ít người tiền mất, tật mang.

Một số người có số triệu chứng bị gán cho là nhiễm độc mà không đi khám để xác định đúng, đến khi trễ rồi thì không còn điều trị được nữa. 

Bác sĩ Trung cho rằng, đổ lỗi cho độc tố là chiêu bài của những người bán thực phẩm chức năng. Họ tự nhận mình là bác sĩ và đưa ra nhiều thông tin sai sự thật.

Một số “thần y” quảng cáo rằng phân ứ đọng trong đại tràng, nước phân sẽ thấm ngược vào máu, vào gan, lên mặt, lên não... là hoàn toàn sai. Đại tràng hấp thu nước để làm ráo phân trước khi thải ra ngoài chứ không hút chất độc nào trong phân để lộn về gan.

Hay độc tố gan tụ vào lòng bàn chân, sinh ra các bóng nước... là thông tin sai. Bản thân gan là cơ quan chống độc. Nếu chính tế bào gan bị ngộ độc, bị hư, xơ thì gan mất chức năng, biểu hiện toàn thân, biểu hiện qua các chỉ số sinh hóa chứ không đọng lại ở lòng bàn chân.   Theo BS Trung, chất thải qua đường tiêu hóa là phân. Chất thải qua đường tiết niệu là nước tiểu. Chất thải qua đường hô hấp là khí carbonic. Một số ít urea thải qua da, qua các tuyến mồ hôi. Chất thải này chứa các thành phần vô dụng và các sản phẩm thải loại sau quá trình chuyển hóa.    Còn độc tố là các chất có sẵn trong tự nhiên hoặc do vi trùng/vi khuẩn tiết ra gây hại trên tế bào của cơ thể. 

Các chất độc tự nhiên có trong thức ăn: Glycoalkaloid trong khoai tây mọc mầm; Aflatoxin trong đậu phộng mốc, các loại nấm độc có màu sắc sặc sỡ...

Độc tố sinh ra từ vi khuẩn như: Tụ cầu trùng mủ vàng Staphylococcus aureus, liên cầu trùng Streptococcus, vi khuẩn thương hàn Salmonella, vi khuẩn tả Vibrio cholerea, độc tố Clostridium botulinum trong đồ hộp, độc tố bệnh Bạch hầu... Độc tố từ sinh vật như nọc rắn, nọc ong chích, sứa biển.

Độc tố do sử dụng dược phẩm như sử dụng thuốc quá liều gây hại trên cơ quan đích: Digoxin, Paracetamol, thuốc trừ sâu, lá ngón, các độc tố do kim loại nặng như chì, thủy ngân.

Có những chất độc gây chết người ngay, có những chất gây tác dụng chậm hoặc kích hoạt bệnh ung thư.

Một số độc tố trong rượu, thuốc uống sẽ được gan bất hoạt thành các chất ít độc và thải ra đường mật. Tuy nhiên nếu uống thuốc quá liều, uống rượu quá nhiều vượt khả năng thải độc của gan, thận, phổi thì sẽ gây tác hại lên toàn bộ cơ thể. Đối với các chất độc và nguồn sinh ra chất độc thì dứt khoát phải tránh xa – BS Trung cho biết.

Thuốc thải độc gan không được sử dụng để thay thế phương pháp điều trị thông thường. Bất kỳ loại thuốc nào, dù là thuốc bổ, khi đưa vào cơ thể không đúng cách cũng có thể gây hại cho sức khỏe. Nếu chúng ta nạp càng nhiều chất dư thừa như các chất giải độc cơ thể, bổ sung năng lượng dưới nhiều hình thức khác nhau, không rõ nguồn gốc hoặc áp dụng các bài thuốc truyền miệng... thì gan càng phải hoạt động liên tục để chuyển hóa thành chất có lợi, giải hóa thành chất không độc.

Với những người có bệnh lý gan, chức năng gan yếu, việc sử dụng các loại thuốc, chế phẩm hỗ trợ chức năng gan cần phải có sự tự vấn của bác sĩ chuyên khoa, không tự ý dùng thuốc.​