Xử phạt hàng rong chèo kéo, chặt chém khách, không chỉ xử phạt đơn thuần

Đội quân bán hàng rong tại các địa điểm du lịch ở Hà Nội, Đà Nẵng, Đà Lạt, TPHCM và các điểm mua sắm, tham quan, với đủ kiểu chèo kéo, chèn ép, “móc túi”, chặt chém du khách, nhất là du khách nước ngoài vẫn diễn ra hàng ngày; cùng với đó, các kiểu “chặt chém” của một số tài xế taxi, xích lô xảy ra mới đây đã gây ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh du lịch của nhiều địa phương.

Mới đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin, rạng sáng 2/12, một nhóm bạn trẻ ra khu vực hồ Hoàn Kiếm ăn uống. Sau đó, họ vào một quán bán ngô, khoai nướng ở vỉa hè phố Lê Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm. Nhóm này ăn hết 4 củ khoai nướng, 10 quả trứng và 3 bắp ngô với giá 580.000 đồng. Trong đó, khoai nướng là 80.000 đồng/củ, trứng 20.000 đồng/quả và ngô 20.000 đồng/bắp.

Người bán hàng rong được xác định là T.T.T. (sinh năm 1985), quê ở Ninh Bình, thường trú tại phường Ngọc Thụy, quận Long Biên (Hà Nội). Công an xác định bà T. có hành vi lấn chiếm vỉa hè để kinh doanh, nên đã lập biên bản và xử lý. Mức phạt cao nhất cho hành vi này là 2-3 triệu đồng. Về hành vi "chặt chém" khách, Công an quận Hoàn Kiếm sẽ tiếp tục xác minh lời khai và củng cố hồ sơ. Tại cơ quan công an, bà T. khai thường xuyên bán hàng rong tại vỉa hè quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm. Mặt hàng chủ yếu là nước, ngô, khoai nướng... Về việc bị tố "chặt chém", người phụ nữ thừa nhận đã bán 80.000 đồng cho một củ khoai nướng do "giá nhập vào đã cao sẵn" và phải nhập qua trung gian là một cửa hàng khác. Bà T. cũng cho biết, sau khi nói giá, đôi bên không xảy ra xô xát hay tranh chấp mà nhóm khách đã chuyển tiền qua tài khoản rồi rời đi.

Đây chỉ là một vụ việc mới nhất, nhưng tình trạng chặt chém, chèo kéo khách lại thường xuyên xảy ra ở nhiều địa phương. Với những du khách thường bị những người bán hàng rong níu kéo, đi theo một đoạn khá dài, chỉ khi du khách tỏ ý bực bội thật sự, những người này mới dừng lại không đi theo và chèo kéo nữa. Tại Hà Nội hay TP.HCM, những người bán hàng rong này còn “làm khó” du khách bằng cách cố tình tự đặt gánh hàng lên vai khách chụp hình; lúc đầu các du khách chỉ nghĩ là người bán hàng vui tính đùa giỡn, nhưng khi họ bị yêu cầu trả phí. Hoặc tại Đà Nẵng, những người mặc quần áo gấu, hay Tề Thiên Đại Thánh... thường làm hoạt náo các điểm du lịch, thường xuyên nhảy vào chụp hình chung với du khách rồi sau đó đòi tiền phí. Nhiều du khách phải ngậm đắng nuốt cay móc túi từ vài chục ngàn đồng đến vài trăm ngàn đồng với “dịch vụ” kiểu này…

Có thể có khách sẽ không để ý hoặc nhận ra điều này, hoặc có biết nhưng khó có thể đôi co cự cãi với những vấn đề đó, nhưng cũng có những khách hiểu mình đã bị “chém đẹp” đành ngậm bồ hòn làm ngọt và dĩ nhiên thiện cảm về thành phố, về con người nơi đây sẽ phần nào bị ảnh hưởng ít nhiều…

Dù vẫn biết những người buôn bán ở những khu vực kiểu này đa phần là người lao động nghèo, có người đã bị lực lượng chức năng đẩy đuổi, phạt hành chính, bị tịch thu hàng, nhưng họ vẫn quay trở lại buôn bán và tái diễn hành vi không đẹp của mình với du khách. Việc chèo kéo, “chặt chém” du khách không phải chuyện mới, nhưng rất khó bắt quả tang. Bởi các hành động chèo kéo, “chặt chém” du khách thường diễn ra khá nhanh, không có chứng cứ; chưa kể một số du khách nước ngoài vì không hiểu tiếng Việt và không muốn rắc rối nên đã cho qua, không trình báo nên cơ quan chức năng không có cơ sở để xử lý… 

Và chính những hành động không đẹp này là một trong những nguyên nhân làm ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh đất nước - con người Việt Nam nói chung và các điểm du lịch nói riêng; gây tâm lý lo lắng và cảm giác không an toàn cho du khách khi đến du lịch tại đó.

Nghị định số 45/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch có hiệu lực từ 1/8/2019 đã siết nhiều quy định liên quan đến hoạt động du lịch. Trong đó quy định rõ tranh giành khách du lịch hoặc nài ép khách du lịch mua hàng hóa, dịch vụ... bị phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 3 triệu đồng. Nghị định quy định mức phạt tiền tối đa đối với mỗi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch đối với cá nhân là 50 triệu đồng, đối với tổ chức là 100 triệu đồng…

Hy vọng rằng các động thái tích cực của các cơ quan chức năng cùng các chế tài mạnh tay xử lý các sai phạm, tình trạng chèo kéo, chặt chém khách sẽ không còn, và các điểm du lịch sẽ tạo được những hình ảnh đẹp hơn nhằm thu hút du khách.