Săn loài ong tử thần có giá cả triệu đồng

Nghề đào ong bắp cày là một nghề nguy hiểm, bởi loài ong này chỉ cần vài ba vết đốt có thể khiến nguy hiểm tới tính mạng người ăn ong. Thế nhưng ở vùng đất A Lưới lại có những người mưu sinh bằng nghề bắt ong tử thần vì giá trị loài ong này cao.

Dân săn ong rừng sợ ong tử thần là như thế, nhưng anh Nguyễn Văn Đoàn (Xã A Đớt, A Lưới, Thừa Thiên Huế) lại là một tay săn ong bắp cày cừ khôi ở đất này. Với những người mới vào nghề thì có khi đi cả năm trời cũng chẳng phát hiện được một tổ ong bắp cày nào, nhưng với những người săn “ong tử thần” có kinh nghiệm như anh thì chỉ cần đi săn là thể nào cũng đào được ong đem về bán.

Ngón nghề mà anh Đoàn tìm ra ong cũng rất đớn giản nhưng chẳng phải ai cũng học được. Dựa vào đặc tính đặc biệt của loài ong này là thường đi lẻ bầy đến các vùng có hoa để tìm bắt ong nhỏ và côn trùng. Người câu ong chỉ cần dùng một cành cây vót nhọn, buộc một con côn trùng có thắt sợi chỉ mỏng, đầu còn lại buộc với một sợi lông chim nhỏ rất nhẹ màu trắng để nhận biết. Khi chú ong sà đến ôm con mồi rồi lao đi giữa không trung thì việc còn lại chỉ là đi theo ong về tổ.

Tuy nhiên, việc bắt ong bắp cày cũng rất kỳ công, phải chuẩn bị mọi thứ, đặc biệt là đồ bảo hộ mới tiến hành bắt được. Còn nếu không có đồ bảo hộ, bắt buộc phải chờ trời tối mới có thể bắt nếu không cực kỳ nguy hiểm. Đi bắt ong bắp cày đôi khi cũng do may rủi, có lúc mất mấy ngày liền lang thang trên rừng khăp các vùng A Tin, A Đớt, Lâm Đớt, hay A Sam của huyện A Lưới mà vẫn công cốc.

Để bắt được loài ong cực độc này, dụng cụ phải có là đồ bảo hộ thật kín và dày, cuốc xẻng, vỏ trấu và vốn “mẹo vặt sinh tử” được đúc kết từ hàng chục năm đi bắt ong rừng. Anh Toàn chia sẻ bí mật: “Ong bắp cày đốt có thể chết người. Nhưng không phải con nào cũng biết làm việc ấy, mà chỉ có ong cái thôi. Mùa xuân và mùa hè, lũ ong cái bay ra khỏi tổ, và người đi săn ong rất dễ trở thành mục tiêu của chúng. Vào dịp gần cuối năm trời lạnh dần, con cái ở tổ chuẩn bị chống rét cho mùa đông và nhường quyền hoạt động cho các con đực. Khi đốt người, ong sử dụng đến một chiếc ngòi nhọn ở phần dưới bụng của chúng. Phần gốc ngòi gắn liền với tuyến nọc độc. Hễ chiếc ngòi nhọn đó cắm vào đâu là có nọc độc tràn vào. Bởi vậy khi bị ong đốt rất đau buốt. Ngòi ong cũng chính là vòi đẻ trứng của chúng biến thành.

Theo chân nhóm thợ rừng đi đào ong, những thợ rừng dù rất lành nghề nhưng việc bắt ong phải thật cẩn thận, khi đi bắt ong đất, người ta phải chuẩn bị rất nhiều thiết bị bảo vệ. Mỗi người thường phải có mũ bảo hiểm, lưới trùm mặt, găng tay, ủng cao su, quần áo nilon, cuốc thuổng và bao lưới. Khi ăn ong tổ ong, không thể thiếu đuốc, rơm khô, lá khô. Người thợ săn ong kinh nghiệm sẽ dễ dàng phát hiện cửa vào và cửa ra của ong. Thông thường, việc ăn ong phải diễn ra thật nhanh gọn để tránh sự tấn công của những con ong còn chưa về tổ.

Nhiều thợ rừng ở A Lưới chuyên săn ong đất hay ong bắp cày này cho biết, người ta đồn rằng rượu ong đất “Thập toàn đại bổ”, chữa đủ thứ bệnh như sát trùng, đau lưng, mỏi gối, chân yếu, mắt mờ, đặc biệt trị phong tê thấp, nhức xương cốt, giải độc… và cả chứng yếu sinh lý. Loài ong bắp cày được lấy nhộng rồi bán cho người làm thuốc. Điều đó khiến cho giá ong đất rất cao. Một tổ ong đất to bằng nửa cái thúng, được bán với giá 700.000 đến 900.000 đồng, thậm chí lên đến cả triệu vì là “đặc sản rừng núi”. Mỗi tổ ong đất loại nhỏ cũng khoảng 1- 2 kg, tổ to có khi lên tới 5-7kg. Thế nên nhiều người dù biết hiểm nguy, nhưng vẫn cố công đi săn loài ong này để kiếm thu nhập.

Không chỉ mang bán, một số thợ rừng khi săn được ong bắp cày này, vì số lượng quá ít không muốn bán nên họ thường chế biến thành nhiều món như cháo nhộng ong, nhộng ong nấu măng rừng... và tất cả đều được nấu trong ống nứa giữa rừng để thưởng thức, như các tự thưởng cho mình sau những giờ phút vất vả giữa rừng già.