Nhà đầu tư liệu có “bỏ chạy” trong cơn suy thoái của giá vàng?

Những phiên giao dịch gần đây, thị trường vàng trong nước tiếp tục chứng kiến làn sóng biến động bất thường của giá vàng SJC. Trong khi giá vàng nhẫn tròn trơn, vàng nữ trang 24K được điều chỉnh theo xu hướng của thị trường vàng thế giới, thì trong phiên chiều 18/7 giá vàng miếng SJC đột ngột lao dốc với biên độ lớn chưa từng có. Phiên giao dịch ngày 19/7, thị trường vàng trong nước tiếp tục chứng kiến làn sóng biến động bất thường của giá vàng SJC.

Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) tiếp tục giảm 3,5 triệu đồng/lượng ở chiều mua vào và 2 triệu đồng/lượng ở chiều bán ra, lần lượt còn 60 triệu đồng/lượng mua vào và 62,5 triệu đồng/lượng bán ra. Mức giảm giá này được công ty SJC áp dụng cho cả 3 thị trường lớn là Hà Nội, Đà Nẵng và TPHCM. Chênh lệch biên độ mua và bán của thương hiệu vàng quốc gia này lên đến 2,5 triệu đồng/lượng. Qua đó, tiếp tục lập kỷ lục về chênh lệch giữa mua và bán. Tương tự, thương hiệu VietinBank Gold cũng giảm 3,5 triệu đồng/lượng ở chiều mua vào và 2 triệu đồng/lượng.

Tại Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) trên đường Nguyễn Thị Minh Khai (TP.HCM) trong khoảng thời gian từ 8h30-10h sáng cho thấy, lượng khách đến giao dịch khá đông. Tuy nhiên, khách chủ yếu có nhu cầu bán vàng miếng cao hơn số người mua vào. Có người bán 15-20 lượng, nhưng mua vào chỉ 5 chỉ, 1 lượng hoặc 2 lượng.

Trong bối cảnh giá vàng miếng liên tục biến động bất thường, để tránh rủi ro các tiệm vàng nới rộng chênh lệch giữa giá mua vào bán ra lên từ 2-3 triệu đồng/lượng. Điều này cũng đồng nghĩa với việc khách hàng mua, bán trong thời điểm này đều bất lợi.

Tuy nhiên, dư luận cho rằng nguyên nhân chính của việc giá vàng trong nước “lao dốc” mạnh trong những ngày qua được cho là giới đầu cơ vàng tại Việt Nam đang buông” vàng do lo ngại việc cơ quan chức năng Nhà nước chuẩn bị  thanh tra một số doanh nghiệp kinh doanh vàng, tiến tới điều chỉnh các quy định kinh doanh về mặt hàng này.

Theo các chuyên gia, đây là vùng giá đẩy vàng rơi vào vùng nguy hiểm. Với giá vàng duy trì mức 1.700 USD quá lâu, và không còn nhiều yếu tố hỗ trợ, thị trường chuẩn bị đón nhận đợt bán tháo vàng rất mạnh.

Ông Everett Millman, chuyên gia vàng Gainesville Coins nhận định, vàng đang giảm sâu và rủi ro với vàng vẫn còn rất lớn. Đồng USD mạnh lên là nhân tố chính đẩy giá vàng xuống sâu, tiếp theo đó thị trường đang kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục các đợt tăng mạnh lãi suất để chế ngự lạm phát. Có khả năng vàng chạm mức 1.550 USD/ounce, tương đương 44,2 triệu đồng/lượng trong ngắn hạn.

Có ý kiến cho rằng giá vàng miếng giảm là do các yếu tố trên thế giới. Nhưng nếu tác động từ thế giới, cũng khó lòng giá vàng trong nước giảm mạnh đến 6% so với cuối tuần trước. Vậy giá vàng giảm mạnh vì lý do gì?

Tháng 6/2022, tại phiên chất vấn của Quốc hội, đã có nhiều ý kiến về chênh lệch giá vàng quá cao. Ngay sau đó, Chính phủ đã ra nghị quyết 77 của phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 5/2022 yêu cầu phải đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, bao gồm quản lý chặt thị trường vàng. Cụ thể, tiếp tục triển khai các giải pháp quản lý theo nghị định 24/2012, trong đó Ngân hàng Nhà nước tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức kinh doanh vàng, nếu phát hiện vi phạm phải xử nghiêm.

Dù Ngân hàng Nhà nước chưa thông tin về các đợt thanh tra, kiểm tra và giám sát như nghị quyết chính phủ đã nêu nhưng diễn biến giá vàng giảm mạnh trong ngày 18/7 cho thấy các doanh nghiệp vàng đã có dấu hiệu chùn tay. Có doanh nghiệp vàng thừa nhận phải "chỉn chu" khi bị soi.

Và một thông tin cũng không thể bỏ qua, đã lâu rồi Ngân hàng Nhà nước không "soi" việc chấp hành pháp luật về kinh doanh vàng, vì thế ở lần "soi" này khó tránh khỏi nhiều góc khuất sẽ được phơi bày. Trên thực tế, thị trường vàng luôn có hoạt động ngầm, tiêu thụ vàng lậu, vàng trôi nổi sau đó được hợp thức hóa. Đấy chính là điểm yếu mà chỉ có doanh nghiệp kinh doanh vàng "bản lĩnh", không nhắm mắt vì lợi nhuận mới có thể vượt qua. Vì thế, nếu Ngân hàng Nhà nước triển khai nghiêm việc thanh tra, kiểm tra và sau này là thường xuyên giám sát hoạt động kinh doanh vàng, có lẽ giá vàng sẽ không còn nhảy múa như thời gian qua và khoản chênh lệch bất thường với giá thế giới cũng dần thu hẹp lại.

Vào thời điểm ban hành Nghị định 24/2012, giá vàng SJC ở quanh mức 43 triệu đồng/lượng. Sau 10 năm thực hiện quản lý hoạt động kinh doanh vàng theo nghị định trên, đến nay vàng thương hiệu quốc gia SJC tăng vọt lên ngưỡng 69 triệu đồng/lượng, có thời điểm trên 74 triệu đồng/lượng. Trong cùng thời gian trên, giá vàng thế giới chỉ tăng khoảng 8,5 triệu đồng/lượng. Thực tế, đã từng có thời điểm, trong khi giá vàng Việt Nam đắt hơn thế giới đến gần 20 triệu đồng/lượng thì tại các nước khác, mức chênh lệch này chưa tới 200.000 đồng/lượng. Những thông số trên đã chỉ ra thị trường vàng Việt Nam không hội nhập, liên thông với thế giới, nguyên nhân chính là do việc quản lý còn bất cập. Khoảng cách giữa giá vàng ở thị trường trong nước so với giá vàng thế giới ngày càng lớn cũng đồng nghĩa với việc người mua vàng ngày càng chịu thiệt thòi, trong khi đó chỉ có các doanh nghiệp kinh doanh vàng hưởng lợi.