Dịch bệnh Covid-19 phức tạp, kit test cháy hàng liệu có do người dân quá lãng phí?

Mỗi ngày, cả nước công bố số ca nhiễm lên tới vài chục ngàn ca, ở nhiều địa phương cũng con số hàng ngàn ca và thị trường đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng kit test xét nghiệm Covid, cả PCR lẫn test nhanh kháng nguyên. Người dân đi mua kit test như đi trẩy hội, phải xếp hàng chờ đến lượt và số lượng mua cũng không nhiều, trong khi những nơi có bán đều đã tăng giá mạnh so với thông thường vì nguồn cung khan hiếm.

Với tình hình số ca mắc COVID-19 mỗi ngày từ 50.000-60.000 ca như thời điểm hiện tại, kit-test SARS-CoV-2 trở thành mặt hàng quá đỗi thiết yếu, thậm chí đang nóng sốt, khan hiếm, giá cả biến động khó lường. Giá kit-test “nhảy múa”, không phải chỉ ở thời điểm hiện nay mà từ nhiều tháng trước khi TPHCM và các tỉnh còn đang trong đỉnh dịch.

Cũng từ thời điểm đó, giá kit test mỗi nơi một kiểu, nhưng nhìn chung đều đắt đỏ và cao ngất. Thế nhưng cũng vào thời điểm đó, những ngày có số ca mắc COVID-19 cao nhất trên cả nước cũng chỉ trên 20.000 ca. Nay, số ca mắc nhiều hơn gấp đôi, hoặc thậm chí hơn, nhu cầu kit test càng lớn. Nhiều hộ gia đình, cả nhà đều trở thành F0, chi phí kit test trở thành gánh nặng. Như việc nhiều người lao động bình thường thu nhập mỗi ngày 200-300 ngàn đồng đã phải dành một nửa số tiền để mua kit test. 

Trong khi đó, có một thực tế là nhiều người dân khi mua và sử dụng kit test nhanh đang lãng phí. Có những bệnh nhân theo dõi tại nhà, ngày test đến 3 lần sáng trưa chiều tối, hôm nào cũng test để xem vạch  nhạt hơn chưa và khi nào thì âm tính. Một người dương tính thì cả nhà đều test liên tục. Có triệu chứng test, không triệu chứng cũng test, thậm chí có gia đình chẳng ai nhiễm nhưng test thường xuyên vì sợ hãi Covid.

Với biến thể Omicron, nếu chúng ta cứ tiếp tục test tràn lan như hiện nay, không những rơi vào tình trạng khủng hoảng khan hiếm kit test, mà còn khủng hoảng trầm trọng tới nguồn nhân lực lao động và nhân lực ngành y tế.

Chia sẻ với báo chí, Bác sĩ Trần Văn Phúc, Trung tâm Kĩ thuật cao và Tiêu hóa, BVĐK Xanh Pôn cho biết với tình hình hiện tại, các Bệnh viện sẽ không đủ người làm việc vì số ca dương tính quá nhiều. Trường học sẽ thiếu giáo viên, các cơ quan công sở thiếu nhân viên, nhà máy sản xuất thiếu công nhân, nếu như quy định phải test để bóc tách ca dương tính cách ly. Người dân tự test dương tính gọi y tế phường không được. Đi khai báo dương tính với Covid ở xã phường cũng ùn ứ, bị hẹn đi hẹn lại không đến lượt do quy định kết quả test chỉ được công nhận để nhập vào danh sách báo cáo, khi người dân phải làm test trước mặt nhân viên y tế… Với đà hiện tại, bệnh viện điều trị và cách ly bệnh nhân Covid-19 sẽ quá tải. Nếu chúng ta cứ mắc kẹt trong cái bẫy mang tên "Đại dịch Covid-19", khi mà biến thể Omicron đang bắt đầu tấn công ồ ạt, thì chúng ta sẽ đối mặt với khủng hoảng khan hiếm nghiêm trọng về kit test xét nghiệm, khủng hoảng nguồn nhân lực lao động, khủng hoảng về hệ thống y tế với nguy cơ đổ vỡ.

Theo Bộ Y tế, người dân cần liên hệ với cơ sở y tế để được hướng dẫn chi tiết trước khi mua kit xét nghiệm, tránh mua và sử dụng khi chưa có nhu cầu gây lãng phí. Đối với người tiêu dùng, nhu cầu theo dõi, kiểm tra sức khỏe bản thân là chính đáng và cần thiết, song cũng cần tránh tâm lý lo lắng thái quá. Hiện nay, có nhiều loại kít test nhanh COVID-19 được rao bán trên thị trường, người dân nên thận trọng khi chọn mua, chỉ nên mua các loại kít test nhanh nằm trong danh mục Bộ Y tế đã cấp phép lưu hành. Bởi, sinh phẩm được cấp phép đã qua kiểm chứng mới đảm bảo tiêu chuẩn, độ đặc hiệu, độ nhạy. Nếu mua trực tuyến, chỉ nên mua sản phẩm kit test COVID-19 ở các đơn vị là các cửa hàng thuốc có uy tín, đã được cấp phép kinh doanh và các mặt hàng nằm trong danh mục Bộ Y tế đã cấp phép lưu hành; có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc rõ ràng; tìm hiểu kỹ thông tin về sản phẩm, người bán. Không mua những mặt hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, bán trôi nổi trên mạng; không nên mua ở những trang mạng xã hội không có thông tin người bán và không có địa chỉ rõ ràng.

Mới nhất, ngành chức năng có chủ trương đưa kit-test SARS-CoV-2 vào bình ổn giá. Đến bây giờ, kit-test khan hàng, giá biến động không quản nổi, mới “định” đưa vào danh mục hàng bình ổn giá thì đã muộn. Nhưng muộn còn hơn không, nhưng cần phải nhanh triển khai. Bình ổn giá cụ thể sẽ như thế nào để giải quyết tình trạng khan hàng, găm hàng đầu cơ  thu lợi vào lúc thị trường cao điểm...