7 tác nhân có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến bạn dễ mắc bệnh

Hệ miễn dịch có vai trò quan trọng sức khỏe. Nó giúp bảo vệ con người luôn khỏe mạnh, ngăn ngừa mắc bệnh và nhiễm trùng. Khi hệ miễn dịch của cơ thể gặp những vấn đề bất thường nó có thể khiến bạn có nguy cơ cao mắc các bệnh tự miễn và nhiễm trùng. Những thói quen mà bạn vẫn đang thực hiện dưới đây có thể là nguyên nhân khiến hoạt động của hệ miễn dịch bị suy yếu.

Bạn không dành thời gian cho việc chăm sóc bản thân

Căng thẳng tinh thần và cảm xúc có ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng miễn dịch. Trên thực tế, một nghiên cứu vào tháng 4 năm 2012 trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences đã phát hiện ra rằng những người đã trải qua căng thẳng mãn tính trong năm trước đó có nhiều khả năng bị cảm lạnh sau khi tiếp xúc với vi rút.

Khi bạn căng thẳng, cơ thể sẽ tiết ra cortisol và adrenaline, các hormone này làm giảm mức độ tế bào lympho và thực bào. Với lượng tế bào bạch cầu giảm đi, cơ thể bạn gặp khó khăn hơn trong việc chống lại các kháng nguyên, vi khuẩn và virus. Thêm vào đó, căng thẳng có thể khiến bạn thực hiện các hoạt động không tốt cho sức khỏe như uống rượu, hút thuốc, ăn uống các thực phẩm chế biến… Tất cả những điều này đều có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch của bạn hơn nữa.

Cách tăng cường miễn dịch khi bị căng thẳng

Nếu bạn cảm thấy căng thẳng, điều tốt nhất bạn có thể làm là loại bỏ những tình huống gây lo lắng bất cứ khi nào có thể. Hãy chấm dứt mối quan hệ không lành mạnh, chuyển đổi công việc nếu bạn đang ở một nơi làm việc độc hại hoặc làm quá nhiều giờ, tìm người trông trẻ trong thời gian ngắn để phục hồi sau căng thẳng liên quan đến việc nuôi dạy con cái.

Bạn ăn nhiều thực phẩm chế biến

Chế độ ăn nhiều carbs tinh chế, đường, chất tạo ngọt nhân tạo và muối có thể khiến hệ thống miễn dịch của bạn hoạt động khó khăn hơn. Thực phẩm đã qua chế biến sẽ tấn công vi khuẩn tốt trong đường ruột, tạo chỗ cho vi khuẩn xấu xâm nhập và làm suy yếu hệ thống miễn dịch đường ruột của bạn.

Một loạt nghiên cứu được thực hiện ở người và chuột đã chỉ ra rằng nhiều chất phụ gia hóa học trong thực phẩm chế biến sẵn có thể phá vỡ hệ vi sinh vật đường ruột và làm suy giảm hệ miễn dịch rõ rệt.

Khắc phục thế nào?

Để tăng cường miễn dịch, bạn nên thêm các loại rau củ quả vào chế độ ăn uống. Không chỉ giàu vitamin và khoáng chất, rau củ quả còn giàu chất xơ hòa tan. Chất cơ này làm tăng mức độ của protein interleukin 4, giúp kích thích cơ thể bạn tạo ra các tế bào lympho T, sau đó khóa các tế bào bị nhiễm bệnh và tiêu diệt chúng" Nếu bạn là phụ nữ, bạn nên bổ sung 28gr chất xơ mỗi ngày, con số này ở nam giới là 36gr.  

Vitamin D cũng rất cần thiết cho hệ miễn dịch. Nó giúp kích hoạt các tế bào T chống nhiễm trùng. Bạn có thể tìm thấy vitamin D trong lòng đỏ trứng, sữa, cá hồi. Bạn cũng đừng quên ăn các thực phẩm giàu vitamin C bởi theo các nhà khoa học, thiếu vitamin C sẽ làm tăng nguy cơ mắc cảm lạnh sau khi tiếp xúc với vi rút.

Không ngủ đủ giấc

Ngủ không đủ 7 – 8 giờ mỗi đêm có thể làm tăng nguy cơ mắc cảm lạnh và các bệnh nhiễm trùng khác. Khi bạn ngủ, cơ thể sẽ tiết ra cytokine – loại protein giúp bảo vệ cơ thể khỏi viêm và nhiễm trùng. Nếu không được ngủ đủ giấc, cơ thể sẽ không sản xuất đủ lượng cytokine, từ đó khiến hệ miễn dịch gặp khó khăn khi chống lại bệnh tật do virus, vi khuẩn gây ra.

Khắc phục thế nào?

Vì không thể ngủ ngay khi nằm xuống, do vậy bạn hãy cố gắng đi ngủ sớm để tính cả thời gian cơ thể đi vào giấc ngủ. Trước khi đi ngủ một giờ, nên hạn chế sử dụng các thiết bị công nghệ. Các thiết bị này có thể làm rối loạn nhịp sinh học, ức chế hormone gây buồn ngủ melatonin và khiến bạn khó đi vào giấc ngủ hơn.

Uống nhiều rượu bia

Rượu bia có thể tàn phá hệ thống miễn dịch của bạn. Đầu tiên, nó phá vỡ hệ vi sinh vật đường ruột - hệ sinh thái này đóng vai trò quan trọng trong chức năng miễn dịch. Uống nhiều rượu bia cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm gan.

Khi gan bị viêm, nó sẽ gặp khó khăn trong việc loại bỏ các hóa chất độc hại trong cơ thể ra ngoài. Uống rượu bia cũng ngăn chặn sự sản sinh của cả tế bào T và tế bào B, giúp tạo ra kháng thể tiêu diệt vi rút và vi khuẩn. Ngoài ra, hóa chất trong rượu bia cũng làm suy giảm các globulin miễn dịch - kháng thể bảo vệ chức năng miễn dịch trong ruột và nước bọt của bạn.

Cách tăng cường miễn dịch khi uống nhiều rượu bia

Để bảo vệ hệ miễn dịch, bạn nên uống rượu bia có chừng mực. Nếu là nữ, nên uống tối đa một ly rượu mỗi ngày và đối với nam giới là 2 ly mỗi ngày.

Hút thuốc

Các hợp chất hóa học trong thuốc lá ảnh hưởng đến lớp niêm mạc của đường hô hấp, từ mũi đến phổi của bạn. Khi bạn hút thuốc, cơ thể sản xuất quá nhiều chất nhầy, làm hẹp đường hô hấp và khiến phổi khó đào thải chất độc ra ngoài, do đó làm tăng khả năng bị nhiễm trùng. Nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy, những người hút thuốc có nguy cơ bị cảm lạnh khi tiếp xúc với vi rút cao gấp ba lần so với những người không hút thuốc.

Hơn nữa, vì cơ thể của bạn đang làm việc gấp đôi thời gian để loại bỏ các chất hóa học do thuốc lá tiết ra, nên khả năng chống lại nhiễm trùng của nó bị tổn hại. Hút thuốc cũng làm giảm nồng độ chất chống oxy hóa bảo vệ trong máu nên nó làm tăng nguy cơ viêm phổi, viêm phế quản.

Khắc phục thế nào?

Bạn nên từ bỏ việc hút thuốc ngay từ hôm nay để tăng cường miễn dịch và phòng ngừa nguy cơ ung thư phổi.

Bạn không tiêm phòng cúm

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC Mỹ), chủng ngừa giảm nguy cơ mắc cúm của bạn xuống khoảng một nửa . Vì vậy, nếu chưa được tiêm phòng, bạn đang tự đặt mình vào nguy cơ mắc bệnh.

Tiêm phòng cúm giúp tạo ra các kháng thể để chống lại vi rút cúm. Nếu tiếp xúc, bạn sẽ không bị nhiễm vi rút này hoặc các triệu chứng của bạn sẽ rất nhẹ. Tiêm phòng cúm đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ mang thai, trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn trên 50 tuổi và những người có vấn đề về phổi như hen suyễn.

Khắc phục

Hãy đến Trung tâm y tế dự phòng hoặc Trung tâm tiêm chủng để được tiêm phòng cúm trong thời gian sớm nhất.

Bạn lười tập thể dục

Theo một đánh giá được công bố vào tháng 4 năm 2018 trên tạp chí Frontiers of Immunology, tập thể dục thường xuyên - dù ở mức độ vừa phải hay mạnh mẽ đều giúp tăng cường  miễn dịch.

Tập thể dục làm tăng cả kháng thể và tế bào bạch cầu, cho phép cơ thể bạn nhắm mục tiêu nhiễm trùng sớm hơn và chống lại nó hiệu quả hơn. Thêm vào đó, nhiệt độ cơ thể của bạn tăng lên khi tập thể dục, điều này có thể giúp ngăn vi khuẩn phát triển và tiêu diệt nhiễm trùng.

Tập thể dục cũng là một cách tuyệt vời để làm chậm quá trình giải phóng cortisol và adrenaline trong cơ thể, do đó đây là cách tăng cường miễn dịch hiệu quả. 

Khắc phục thế nào?

Nếu bạn là người trưởng thành thì nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần để tập luyện thể dục thể thao.